در طی دهه گذشته تغییرات بزرگ و پیشرفت‌های چشمگیر صنعت حمل و نقل، بیش از هر عامل دیگری، مرهون بروز فناوری تله ماتیک است. فناوری نوینی که در چند سال آینده تحولات مهمی را در صنعت بزرگ حمل و نقل رقم خواهد زد. تلماتیک از ترکیب دو واژه‌ی تله، به معنی راه دور و انفورماتیک به معنی پردازش اطلاعات است. در واقع تلماتیک، فناوری است که از راه دور، اطلاعات یک سیستم را پردازش کرده و پیشنهاداتی را در راستای بهتر شدن عملکرد آن سیستم، ارائه می‌دهد.
تلماتیک در سیستم‌های زیادی به کار گرفته شده است. یکی از این سیستم‌ها که فواید زیادی را هم به همراه داشته است، سیستم حمل و نقل است. از این سیستم در خودرو‌هایی نظیر وانت، نیسان، خاور و … استفاده می‌شود. در ادامه همراه ما باشید تا علاوه بر بررسی کارکرد تلماتیک، فواید استفاده از این سیستم را مورد بررسی قرار دهیم.
تلماتیک چیست؟
جالب است بدانید تلماتیک که تا 10 سال قبل اصلا وجود نداشته است، امروز درشمار پرکاربردترین فناوری‌های جهان است، صنایع متعددی مانند بیمه، ساخت و ساز، حفاری و حمل و نقل، به کمک فناوری تلماتیک توانسته‌اند سطح کیفی خدمات و محصولات همچنین میزان سوددهی خود را افزایش دهند. اما تله ماتیک چیست و چگونه توانسته است صنعت بزرگ حمل و نقل را متحول کند؟
تله ماتیک (Telematics) ترکیبی است از دو فناوری تلکام (ارتباط از راه دور) و انفورماتیک. تلکام (Telecommunications) سیستم ارسال و دریافت اطلاعات از راه دور است و سیستم پردازش سریع و خودکار داده‌ها را انفورماتیک (Informatics ) می‌نامند.
در دهه گذشته حوزه حمل و نقل بار جادهای تحت‌تاثیر فناوری تلماتیک موفقیت‌ها و پیشرفت‌های بزرگی به‌دست آورده است.
تلماتیک چگونه کار می‌کند؟
تکنولوژی تلماتیک با استفاده از دریافت داده‌هایی که از جی پی اس نصب شده بر روی خودرو دریافت می‌کند، می‌تواند خودرو را ردیابی کند. این اطلاعات، پس از دریافت توسط سیستم، برای مدیریت ناوگان ارسال شده تا سیستم اطلاعات را پردازش کند. این اطلاعات شامل مسیر‌هایی که خودرو رفته است، میزان سرعتی که در هر مسیر طی شده، میزان سوختی که در یک مسیر مصرف شده و … است. با بررسی این اطلاعات، می‌توان کاربرد‌های مختلفی را از این فناوری دریافت کرد.
در مقاله کامیون معدنی معروف‌ترین کامیون‌های معدنی را معرفی می‌کنیم که می‌توانید مطالعه کنید.
تلماتیک ناوگان چیست؟
صنعت حمل و نقل جادهای با به‌کارگیری فناوری تلماتیک، اطلاعات مورد نیاز خود را کسب می‌کند. فناوری تلماتیک ناوگان متشکل از 2 سیستم است:
- دستگاه GPS ، تعبیه‌شده در داخل ناوگان
- نرم‌افزار ارتباطی ناوگان، مقرر در دفتر مدیران حمل و نقل کالا
تلماتیک از طریق GPS، سنسورهای ردیاب ناوگان و کدهای سیستمOBD (کدهای عیب‌یابی) اطلاعات موردنظر را جمع‌آوری، ذخیره و سپس به سامانه نرم‌افزاری مدیریت حمل و نقل ناوگان ارسال می‌کند. این اطلاعات شامل مواردی از این قبیل است:
- موقعیت لحظه‌ای ناوگان
- میزان مصرف سوخت
- مسیر حرکت ناوگان
- میزان سرعت ناوگان
- سلامت فنی ناوگان
- دما
- رفتار راننده
- وضعیت ترافیک مسیر
برای آشنایی با تریلی‌ها و انواع آن به مقاله انواع تریلی مراجعه کنید.
مزایای سیستم تلماتیک در حمل و نقل جادهای
مدیران حمل و نقل ناوگان با تجزیه و تحلیل این داده‌ها، می‌توانند در راستای بهینه‌سازی عملکرد و رفع مشکلات سیستم حمل و نقل خود برنامه‌ریزی کنند.
1. افزایش کارایی و بهره‌وری سیستم حمل و نقل کالا
تلماتیکس با ثبت و ذخیره اطلاعات هر نوبت حمل بار، محاسبه خودکار مسافت‌های طی‌شده و مدت زمان صرف شده برای حمل بار در هر نوبت، به صاحبان کالا و متصدیان حمل بار کمک می‌کند تا مسیرهای کوتاه و ایمن، ساعات کم تردد و مشکلات و قابلیت‌های موجود را شناسایی کنند.
2. کاهش مصرف سوخت
میزان سوخت مصرفی از اصلی‌ترین عوامل تعیین‌کننده هزینه حمل و نقل کالا است. موثرترين عوامل بر میزان مصرف سوخت عبارتند از:
- شرایط محیطی: دماي هوا ؛ درصد گازهاي موجود در هوا و ارتفاع از سطح دريا (فشار هوا)
- نحوه رانندگی: سرعت، شتاب، انتخاب دور موتور و استفاده صحیح از دنده و کلاج
- سلامت فنی ناوگان: مشخصات لاستیک، روغن موتور، کاربراتور و مواردی از این دست.
- وزن بار
فناوری تلماتیک با دریافت و ارسال اطلاعات موارد فوق، به مدیریت ناوگان کمک می‌کند تا میزان مصرف سوخت را تا حد قابل ملاحظه‌ای کاهش دهد.
مقاله انواع کامیون به معرفی کامیون‌های بزرگ دنیا می‌پردازد که پیشنهاد می‌کنیم مطالعه نمایید.
3. افزایش ضریب امنیت با تلماتیک
فناوری تلماتیک موقعیت‌ها و حوادث پرخطر در مسیر حرکت را به راننده اعلام می‌کند، همچنین هنگام بروز تخلفات مانند سرعت غیرمجاز، فاصله غیرمجاز، عدم رعایت رانندگی بین خطوط با هشدار به رانندگان، میزان تصادفات جادهای را کاهش می‌دهد.
تلماتیکس با ارسال اطلاعاتی مانند شتاب شروع حركت، سرعت رانندگی، ترمزهای ناگهانی، انتخاب كلاچ و دنده در هر سرعت، دور موتور در هر سرعت و.. تصویری دقیقی از نحوه رانندگی هر فرد ارائه می‌کند. مدیریت حمل و نقل ناوگان با شناسایی رفتارهای پرخطر رانندگان و آموزش شیوه رانندگی صحیح از بروز حوادت و تصادفات احتمالی جلوگیری می‌کند.
4. جلوگیری از سرقت ناوگان و محموله
تکنولوژی تلماتیک امکان کنترل ناوگان از راه دور را برای صاحبان کالا فراهم ساخته است. امکاناتی نظیر قفل کردن درها، غیرفعال ساختن استارت، فعال یا غیرفعال کردن سیستم‌های قابل احتراق به مدیریت حمل و نقل ناوگان در جلوگیری از سرقت بار و ماشین کمک می‌کند.
5. تلماتیک برای افزایش طول عمر ناوگان
فناوری تلماتیک زمان تعویض قطعات و سرور دوره‌ای ناوگان را اعلام می‌کند، همچنین پس از هر نوبت حمل بار، اطلاعاتی از وضعیت فنی ناوگان ارائه می‌دهد. فناوری تلماتیک مشکلات ناوگان را شناسایی کرده و به اپراتورها و مدیران ناوگان هشدار می‌دهد تا با انجام تعمیرات به‌موقع از خسارات و هزینه‌های بالا در آینده جلوگیری کنند.
در مقاله بارنامه الکترونیکی با نحوه صدور بارنامه الکترونیکی آشنا می‌شوید.
تلماتیکس و آینده صنعت حمل و نقل
فناوری به‌سرعت در حال تکامل است، تلماتیک نیز یک تکنولوژی نوظهور است و هنوز ظرفیت‌های زیادی برای رشد و توسعه دارد. طبق پیش‌بینی‌های به عمل آمده استفاده از تله ماتیک در صنعت حمل و نقل جهانی تا سال 2022 به بیش از 100 بیلیون دلار خواهد رسید.
نحوه ردیابی با تلماتیک
یکی از مهمترین و کارآمد ترین مزایایی که فناوری تلماتیک دارد، ایجاد قابلیت ردیابی خودرو به کارگیرنده‌ی این سیستم است. با استفاده از تلماتیک، می‌توان ردیابی خودرو شخصی را به راحتی انجام داد. زمانی که از این سیستم برای یک خودرو شخصی استفاده نمایید، در صورتی که خودرو شما در معرض سرقت قرار گرفته باشد، می‌توانید به راحتی با این سیستم، خودرو را ردیابی کنید. اما استفاده اصلی از تلماتیک، در صنعت حمل و نقل است.
در موارد مختلفی، ممکن است که راننده‌ی خودرو حمل کننده، مالک آن نباشد. در این صورت، مالک، می‌تواند با سیستم تلماتیک، از مکان دقیقی که خودرو در آن لحظه در آن جا حضور دارد مطلع شده و قابلیت کنترل آن را داشته باشد. همچنین این سیستم در کانیتنرهایی که قرار است بر روی کشتی قرار داده شده و به کشورهای دیگر ارسال شود نیز کاربرد دارد. با این سیستم، می‌توان از موقعیت جغرافیایی دقیق محموله بار باخبر شد و در صورتی که کالا، مورد سرقت قرار گرفته بود، سریعا از این موضوع، مطمئن شد.
سخن پایانی
تلماتیک، سیستمی است بر روی انواع خوردو مانند کامیون پیاده‌سازی می‌شود. این سیستم از راه دور، اطلاعات لازم را دریافت کرده و سپس برای پردازش این اطلاعات، آن‌ها را به مدیریت ناوگان ارسال می‌کند. با پردازش این اطلاعات، سیستم راهکار‌هایی را در راستای افزایش بهره‌وری از سیستم حمل و نقل، کاهش مصرف سوخت، افزایش میزان ایمنی حمل و نقل، افزایش طول عمر مفید ناوگان و … ارائه می‌دهد. همچنین با این کار، می‌توان جلوی سرقت خودرو را هم گرفت چرا که همواره، یک جی پی اس فعال درون خودرو شما وجود دارد.
امیدواریم توانسته باشیم به سوالاتی که در مورد تلماتیکس داشتید پاسخ داده باشیم. همچنین در صورتی که سوالی در این زمینه برای شما بدون پاسخ باقی مانده بود، در قسمت نظرات آن را برای ما به ثبت برسانید.
سوالات متداول
تله ماتیک از ترکیب فناوری‌های تله کام و انفورماتیک به وجود آمده است. این سیستم روی خودروها پیاده سازی می‌شود و از راه دور اطلاعات را دریافت کرده و جهت پردازش به ناوگان می‌فرستد.
تلماتیک از طریق دریافت اطلاعاتی که از جی پی اس موجود در خودرو کسب می‌کند توانایی ردیابی خودرو را دارد و بعد از دریافت اطلاعات جهت پردازش آن‌ها را به ناوگان ارسال می‌کند. اطلاعاتی مثل مسافت و مسیر طی شده توسط خودرو، مقدار سوخت مصرفی و … از طریق این سیستم ارسال می‌شود.
از مزایایی که می‌توان برای سیستم تلماتیک در حمل و نقل نام برد کاهش مصرف سوخت، افزایش طول عمر ناوگان، جلوگیری از سرقت ناوگان و افزایش امنیت آن است.
